Genesis 37

Si Jose kag ang Iya mga Utod

1Nagpabilin si Jacob sa pag-estar sa Canaan, ang lugar nga gin-estaran man anay sang iya amay. Kag amo ini ang estorya parte sa pamilya ni Jacob:

Sang nagaedad na si Jose sing 17 ka tuig, nagabantay siya sang mga kasapatan kaupod sang iya mga utod nga mga anak ni Bilha kag ni Zilpa, nga mga asawa sang iya amay. Ginsugid ni Jose sa iya amay ang mga malain nga ginpanghimo sang iya mga utod.

Mas palangga ni Jacob[a] si Jose sang sa iban niya nga mga anak, tungod kay tigulang na siya sang natawo si Jose. Gani ginpatahian niya si Jose sang matahom kag malaba nga bayo.[b] Pero pagkakita sang mga utod ni Jose nga mas palangga siya sang ila amay sang sa ila, naakig sila kay Jose kag ginhambalan nila siya sang masakit nga mga sugilanon.

Karon nagdamgo si Jose. Sang pagsugid niya sang iya damgo sa iya mga utod, naakig pa gid sila tapat sa iya. Kay amo ini ang ginsugid niya, “Nagdamgo ako nga samtang didto kita sa uma nga nagapamugkos sang mga uhay, hinali lang nga nagtindog ang akon binugkos kag ginpalibutan sang inyo mga binugkos nga nagasaludo.” Nagsiling ang iya mga utod, “Ano? Mangin hari ka kag magapangulo sa amon?” Gani naakig pa gid sila kay Jose.

Nagdamgo liwat si Jose kag ginsugid naman niya sa iya mga utod. Siling niya, “Nagdamgo naman ako nga nakita ko ang adlaw, ang bulan, kag ang onse ka bituon nga nagasaludo sa akon.” 10 Ginsugid man ni Jose ang iya damgo sa iya amay pero naakig man ang iya amay sa iya. Siling niya, “Ano ang buot mo silingon? Nga kami sang imo iloy kag sang imo mga utod magasaludo sa imo?” 11 Nahisa ang mga utod ni Jose sa iya, pero si Jacob iya gintago lang niya ini nga butang sa iya tagipusuon.

Ginbaligya si Jose sang Iya mga Utod

12 Isa sadto ka adlaw, nagkadto ang mga utod ni Jose sa Shekem agod magbantay sang mga sapat sang ila amay. 13-14 Karon, nagsiling si Jacob[c] kay Jose, “Ang imo mga utod didto sa Shekem nga nagabantay sang mga sapat. Magkadto ka didto kag tan-awon mo kon bala maayo man ang kahimtangan sang imo mga utod kag sang mga sapat. Balik ka dayon kag sugiri ako.” Nagsabat si Jose, “Huo, tay.”

Gani halin sa Kapatagan sang Hebron, nagkadto si Jose sa Shekem. 15 Sang didto na siya nga nagalibot-libot sa latagon, may tawo nga nagpamangkot sa iya kon ano ang iya ginapangita. 16 Nagsabat siya, “Ginapangita ko ang akon mga utod. Nakahibalo ka bala kon diin sila nagapahalab?” 17 Nagsiling ang tawo, “Wala na sila diri. Nabatian ko nga makadto kuno sila sa Dotan.” Gani nag-apas si Jose kag nakita niya sila didto sa Dotan.

18 Malayo pa si Jose nakita na siya sang iya mga utod. Kag sa wala pa siya makaabot, ginplanohan na nila nga patyon siya. 19 Siling nila, “Ara na ang paladamgo. 20 Dali, patyon ta siya kag ihulog dayon sa isa sining mga buho nga pulunduhan sang tubig. Silingon lang naton nga ginpatay siya sang mabangis nga sapat. Kag tan-awon ta abi kon matuman ang iya mga damgo.” 21 Pero pagkabati ni Reuben sang ila plano, gintinguhaan niya nga luwason si Jose. Siling niya, “Indi lang naton siya pagpatyon. 22 Ihulog lang ninyo siya sa buho diri sa kamingawan, pero indi gid ninyo siya pagpatyon.” Ginsiling ato ni Reuben tungod kay plano na niya nga luwason si Jose kag ibalik sa ila amay.

23 Gani pag-abot ni Jose, gin-ubahan nila siya sadtong iya bayo nga matahom kag malaba,[d] 24 kag ginhulog sa buho nga pulunduhan sang tubig. Pero wala sadto sang tubig ang buho.

25 Samtang nagakaon sila, may nalantawan sila nga mga negosyante nga Ishmaelinhon nga naghalin sa Gilead. Ang ila mga kamelyo may karga nga mga panakot, bulong, kag pahamot nga dal-on sa Egipto. 26 Nagsiling si Juda sa iya mga utod, “Ano bala ang aton makuha kon patyon ta ang aton utod kag tago-taguon ang iya kamatayon? 27 Ang maayo pa siguro ibaligya naton siya sa sinang mga Ishmaelinhon. Indi naton siya pagpatyon kay utod naton siya.” Nagsugot ang mga utod ni Juda sa iya.

28 Gani pag-agi sang mga negosyante nga Ishmaelinhon, nga ang ila tribo Midianhon, ginbatak nila si Jose halin sa buho kag ginbaligya nila siya sa kantidad nga 20 ka bilog nga pilak. Kag gindala si Jose sang mga Ishmaelinhon sa Egipto.

29 Sang pagbalik ni Reuben sa buho wala na didto si Jose, gani gin-gisi niya ang iya bayo sa kasubo. 30 Dayon nagbalik siya sa iya mga utod kag nagsiling, “Wala na didto ang aton manghod. Paano na ako makapauli karon didto kay tatay?”

31 Nagpatay sila sang kanding kag gintusmog nila sa dugo ang bayo ni Jose. 32 Dayon gindala nila ang bayo ni Jose sa ila amay kag nagsiling, “Nakita namon ini. Tan-awa abi kon kay Jose ini ukon indi.” 33 Nakilala dayon ni Jacob ang bayo. Siling niya, “Iya ina! Ginpatay siya sang mabangis nga sapat! Sigurado gid nga ginus-ab siya sang sapat.” 34 Gin-gisi dayon ni Jacob ang iya bayo kag nagsuksok sang sako sa pagpakita sang iya pagpangasubo. Pila gid ka adlaw ang iya pagpangasubo para iya anak. 35 Gin-uloulohan siya sang tanan niya nga mga anak pero sige gid gihapon ang iya pangasubo. Siling niya, “Pabay-i lang bala ninyo ako! Mapatay ako nga nagapangasubo tungod sa pagkapatay sang akon anak.” Kag padayon ang iya paghibi tungod kay Jose.

36 Karon didto sa Egipto, ginbaligya sang mga Midianhon[e] si Jose kay Potifar nga isa sa mga opisyal sang hari sang Egipto.[f] Kapitan siya sang mga guwardya sa palasyo.

Footnotes

  1. 37:3 Jacob: sa Hebreo, Israel.
  2. 37:3 matahom kag malaba nga bayo: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini.
  3. 37:13-14 Jacob: sa Hebreo, Israel.
  4. 37:23 bayo nga matahom kag malaba: Tan-awa ang footnote sa 37:3.
  5. 37:36 Midianhon: sa Hebreo, Medanhon.
  6. 37:36 hari sang Egipto: sa literal, Faraon.